Systemy MES wspierają efektywność produkcji przemysłowej w Polsce

Kontakt w sprawie artykułu: Arkadiusz Rodak - 2013-07-09

Z tego artykułu dowiesz się:

Jakie są korzyści z wdrożenia MES
Poznasz przykłady zastosowań systemów MES w polskich firmach

W maju 2013 roku, według danych GUS, produkcja przemysłowa spadła o 1,8%. W obliczu stagnacji gospodarczej, szefowie zakładów przemysłowych poszukują rezerw kosztowych m.in. na produkcji.

Zdaniem analityka biznesowego Jarosława Gracela, rozwiązaniem dla wielu firm produkcyjnych może być implementacja systemu MES (Manufacturing Execution System), który dzięki integracji zasobów informatycznych, przyczyni się do podniesienia efektywności produkcji, stanowiąc tym samym gotowe narzędzie do wspierania decyzji biznesowych.

Ekonomiści Banku Światowego mają nadzieję, że gospodarka w strefie euro przyspieszy w połowie roku 2013 – według prognozy BŚ, polski PKB wzrośnie w tym roku o 1 %. Wiele firm czeka z inwestycjami na poprawę wskaźników makroekonomicznych. Tymczasem to właśnie firmy, które w dobie kryzysu inwestują w innowacje i zaawansowane rozwiązania, stają się bardziej konkurencyjne na rynku polskim i globalnym. Rozwiązania, takie jak system MES, który wspiera optymalizację procesów zachodzących na hali produkcyjnej, zwracają się po około 6 miesiącach.

Jakie są korzyści z wdrożenia?

wzrost produktywności,
skrócenie cyklu produkcyjnego,
obniżenie kosztów produkcji nawet o 15%,
poprawa jakości produktów,
zwiększenie efektywności wykorzystania zdolności produkcyjnych.

MES na świecie

W dobie „odchudzania produkcji” poprzez wdrażanie metodologii Lean Manufacturing, niemal niezbędnymi stają się odpowiednie narzędzia informatyczne, pomagające efektywnie zarządzać produkcją oraz analizować jej wydajność, w czym upatruje się spodziewany wzrost popytu na systemy MES.

Na Zachodzie wdrożenie systemu zarządzania produkcją uważane jest za strategiczną inwestycję w firmie. Presja na ograniczanie kosztów i czasu produkcji oraz możliwość błyskawicznej adaptacji produkcji do potrzeb rynku skłania światowe zakłady produkcyjne do stosowania takich rozwiązań – wynika z badań AMR Research.

Według danych z raportu Aberdeen Report* w grupie firm Best-in-Class*, system zarządzania produkcją w czasie rzeczywistym MES wykorzystuje 38% firm. Wśród powodów, dla których przedsiębiorstwa uwzględnione w Aberdeen Report zainwestowały w system MES, 79% firm na liście potrzeb umieściło redukcję kosztów produkcji. W dalszej kolejności wymieniano standaryzację procesów oraz integrację systemu ERP z produkcją.

MES w Polsce

Analitycy z firmy ASTOR zapytali polskie firmy produkcyjne o inwestycje w systemy informatyczne. Na system MES zdecydowało się 16% wszystkich firm biorących udział w badaniu – wynika z najnowszego raportu ASTOR**. Natomiast wśród ankietowanych z firm obracających ponad 1 mld złotych, tylko 14% nie stosuje oprogramowania do wsparcia zarządzania produkcją.

„Na podstawie obserwacji rynku prowadzonych przez firmę ASTOR, można powiedzieć, że głównym czynnikiem powstrzymującym polskie firmy przed implementacją systemu klasy MES jest brak pełnej świadomości o wszystkich możliwościach i sposobach jego pełnego wykorzystania” – opowiada Grzegorz Fijałka, Zastępca Dyrektora ASTOR Consulting.

„Nadal widać ten brak, mimo iż świadomość ta jest dużo większa niż 5 lat temu. Często również brakuje wiedzy o metodologii przygotowania projektu wdrożenia systemu MES – poczynając od celu i uzasadnienia biznesowego, przez dobór odpowiedniego oprogramowania, aż po miękką część projektu, czyli powiązania informacji, jakie daje MES, ze strategią zarządzania i doskonalenia produkcji. Źle przygotowane założenia i nieodpowiednio dostosowane do skali potrzeb rozwiązanie, powodują częstokroć niepotrzebny wzrost szacowanych kosztów wdrożenia, co również wstrzymuje uruchomienie projektu. Uzasadnienie MES nie jest tak intuicyjne, jak zwiększenie mocy produkcyjnych przez np. zakup dodatkowej linii. Dlatego priorytety inwestycyjne często postawione są w innym obszarze. Mimo iż projekty MES średnio zwracają się w okresie od roku do dwóch lat, znam firmy w których wewnętrzne rozmowy o implementacji toczą się trzeci rok.” – dodaje Grzegorz Fijałka.

Przykłady zastosowań systemów MES w polskich firmach

Branżą, która wykorzystuje nowoczesne systemy dla produkcji, jest m.in. branża spożywcza. Oprogramowanie MES wspomagało m.in. zarządzanie pakowaniem serków wiejskich w OSM Piątnica. „Na podstawie raportu pokazującego stopień wykorzystania maszyny, szef produkcji jest w stanie wyliczyć rezerwowe moce produkcyjne, a tym samym zwiększyć wydajność linii. (…) Wiedzieliśmy, że jest to możliwe, ale nie sądziliśmy, że poprawa może być aż tak duża. Uspokoiło nas to przy zwiększeniu produkcji, że linia nie będzie 'wąskim gardłem’ ograniczającym zdolności produkcyjne.” – przekonuje Główny Automatyk zakładu w Piątnicy. Dzięki usprawnieniu procesu pakowania, Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Piątnica zwiększyła wskaźnik OEE o 8%.

Głównym celem biznesowym przyświecającym decyzji o implementacji MES producenta zdrowej żywności – GOOD FOOD, było zwiększenie mocy produkcyjnych firmy poprzez wzrost wydajności produkcji i zwiększenie dostępności czasowej linii produkcyjnej. Dzięki wdrożeniu, firma zwiększyła wydajność produkcji o 10%.

Jeden z największych producentów opakowań dla przemysłu mięsnego – Nomanet – zdecydował się na integrację systemu ERP z MES. W rezultacie firma zyskała automatyczny przepływ między produkcją a sferą finansowo-księgową, dostęp do raportów z poziomu przeglądarki internetowej
i wzrost efektywności produkcji.

Dzięki funkcjonalności systemu MES można uzyskać natychmiastowy sygnał zwrotny o stopniu realizacji produkcji, reagować na bieżąco na nieprawidłowości pojawiające się w czasie procesu produkcyjnego. Pozyskane w ten sposób dane z procesu produkcyjnego pozwalają na analizę kluczowych wskaźników wydajności na produkcji i uzyskanie prawdziwego obrazu wykorzystania zdolności produkcyjnych.

Prognozy dla rynku MES w Polsce

„Na pewno można powiedzieć, że nasz rynek ciągle dojrzewa do MES. W Polsce inwestorzy ciągle z dystansem podchodzą do tego typu inwestycji. Potwierdzają to dane przedstawione w 2010 roku przez Frost & Sullivan. Polska stanowiła w 2009 roku 1,7 % przychodów z dostaw MES w skali całego rynku europejskiego (Niemcy – dla porównania – 24 %).Prognozy na 2016 zakładają, że udział Polski w rynku europejskim zwiększy się do 2 %; przy spadku udziału Niemiec do 22,5 % – co jest naturalną konsekwencją powolnego nasycenia większości niemieckich zakładów systemami klasy MES.” – podsumowuje Grzegorz Fijałka.

______________________________________________________________

Definicja systemów klasy MES wprowadzona przez organizację MESA International: „System MES (Manufacturing Execution System) ma na celu dostarczenie informacji, która pozwala na optymalizację operacji produkcyjnych – począwszy od procesu zamówienia, aż do etapu dostarczenia produktów gotowych.”

* Aberdeen Group, 2007. Best-in-Class to 20% najlepszych firm z Aberdeen Report. Firmy te notują między innymi On Time Delivery (dostawa na czas) na poziomie 98% ( z rocznym wzrostem 9%) lub Work In Process Reduction (redukcja pracy w trakcie) o 61% co roku.

** Raport z kwietnia 2013 dot. badania ASTOR „Systemy Raportowania Wskaźnika OEE„. W badaniu wzięło udział ponad 170 osób ze stu polskich firm działających w sektorze produkcyjnym.