W poprzednim odcinku dowiedziałeś/aś się, jak podłączyć przycisk bezpieczeństwa E-STOP. Teraz poznasz możliwości konfiguracyjne przekaźnika, aby samemu/samej móc zdecydować, z jakich funkcjonalności chcesz korzystać przy podłączaniu.

Co to jest sygnał START?

Sygnał START to nieodzowny element każdego przekaźnika bezpieczeństwa dla maszyn. Stanowi on dodatkowe zabezpieczenie umożliwiające kontrolę nad ponownym załączeniem modułu po uruchomieniu funkcji bezpieczeństwa.

W starszych przekaźnikach sygnał ten posiadał tylko jeden tryb działania zależny od modelu, lub też – w niektórych rozwiązaniach – sposób jego działania zależał od sposobu podłączenia przewodu do przekaźnika.

Najnowsze moduły bezpieczeństwa łączą w sobie kilka funkcji sygnału START. Ponadto wzbogacają je o dodatkowe zabezpieczenia np.: monitorowanie zwarcia czy zwolnienia sygnału bezpieczeństwa.

Użytkownik za pomocą pokrętła może wybrać, czy chce monitorować sygnał bezpieczeństwa, zwarcie, a także jak działać ma sygnał bezpieczeństwa.

W przypadku przekaźników Preventa XPS Universal dostępne jest 8 trybów, w ramach których definiowane są: działanie sygnału start, dynamizacja i test start-up. Czym są te funkcje? Wyjaśnimy wszystko po kolei.

Tryby startu w przekaźnikach bezpieczeństwa dla maszyn

Zaczniemy od najważniejszego parametru, a więc trybu startu. Definiuje on, jakiego rodzaju sygnał musi zostać podany na wejście START przekaźnika, aby uruchomić go ponownie po aktywacji wejść bezpieczeństwa. Tak więc poznaj wszystkie 3 możliwości:

• Start manualny – uruchamiany jest poprzez podanie sygnału wysokiego (24 VDC) na wejście START; sygnał ten podawany jest przeważnie przez przycisk Start znajdujący się na panelu operatora,
• Start automatyczny – działa analogicznie jak start manualny, z tym, że na wejście START sygnał wysoki podawany jest ciągle; w efekcie, w momencie aktywacji wejść bezpieczeństwa, przekaźnik uruchamiany jest automatycznie; sygnał wysoki podawany jest przeważnie poprzez zworkę pomiędzy wyjściem oraz wejściem START.
• Start monitorowany – ponowny rozruch przekaźnika będzie możliwy po wykryciu zbocza opadającego na wejściu START; na wejście START najpierw musi zostać podany stan wysoki, a przejście do stanu niskiego uruchamiane jest przez przekaźnik.

Gdzie wykorzystywać poszczególne tryby? Start automatyczny używany jest przeważnie do celów pokazowych oraz bardzo prostych, stwarzających niskie zagrożenie instalacjach maszynowych.

Dodatkowa kontrola ponownego rozruchu jest bardzo często wymagana przy nawet niższych poziomach bezpieczeństwa.

Start manualny w przekaźnikach bezpieczeństwa

Start manualny może zostać użyty w instalacjach kaskadowych, czyli w takich, gdzie działanie jednego modułu jest zależne od drugiego, bądź też od innych urządzeń współpracujących. Zerwanie sygnału, bądź przejście w stan niski może oznaczać fizyczne zerwanie połączenia z dodatkowym urządzeniem. Dla przykładu może to być utrata głównej jednostki sterującej maszyną zabezpieczoną przez przekaźnik.

Start monitorowany w przekaźnikach bezpieczeństwa

Start monitorowany najczęściej wykorzystywany jest wtedy, gdy w zamyśle ponowny rozruch urządzenia ma być zależny od operatora. W związku z tym, nawet jeśli przycisk lub inne urządzenie wyzwalające przekaźnik będzie ciągle podawać sygnał wysoki, przekaźnik nie załączy się samoczynnie, tak jak to się dzieje w przypadku startu automatycznego oraz manualnego.

Gdy operator uzna, że sytuacja niebezpieczna została zażegnana, tylko wciśnięcie oraz zwolnienie specjalnego przycisku na panelu uruchomi przekaźnik.

Dynamizacja w przekaźnikach bezpieczeństwa dla maszyn

Dynamizacja jest niczym innym jak monitorowaniem ciągłości połączeń przewodów oraz detekcją zwarć. Aktywując tę funkcję, przekaźnik bezpieczeństwa Preventa XPS Universal przy pomocy impulsów podawanych na wyjścia, testuje ich wykrywanie na odpowiadających wejściach.

Impuls testowy wysyłany jest co 500 ms i trwa 2 ms. Wartości te są zakodowane w pamięci modułu bezpieczeństwa, dzięki czemu może on zbadać sygnał. Specjalny układ logiczny przekaźnika oczekuje konkretnego impulsu w konkretnym czasie. Jeżeli ten nie zostanie odnotowany lub też odebrany, ale w zmienionej formie, to wtedy zostanie zgłoszony błąd.

Należy pamiętać o wykorzystaniu napięcia podawanego z wyjścia START w przypadku aktywacji tej funkcji. Jeśli napięcie wysokie na wejście START zostanie podane z zewnętrznego źródła, przekaźnik zgłosi błąd zwarcia wejścia START do napięcia wysokiego.

Dynamizacja to bardzo przydatna funkcja. Pozwala wykrywać uszkodzenia zanim będzie za późno, dlatego też jest bardzo często wymogiem koniecznym w instalacjach bezpieczeństwa dla maszyn i urządzeń, szczególnie tych wyższych poziomów.

Start-up test w przekaźnikach bezpieczeństwa dla maszyn

Ostatnią funkcjonalnością konfigurowalną w ramach funkcji Start jest Start-up test. Jest to narzędzie zapewniające dodatkową ochronę przy podłączeniu przekaźnika do zasilania.

Podczas gdy funkcja ta jest aktywna, a warunki aktywacji wejść bezpieczeństwa oraz START są spełnione, po zasileniu modułu bezpieczeństwa przekaźnik nie zostanie uruchomiony. Aby go uruchomić, należy najpierw deaktywować wszystkie wejścia bezpieczeństwa.

Ponadto cały proces jest ograniczony przez timer. Ponowny restart wejść nie może nastąpić wcześniej niż 200 ms po zadziałaniu układu bezpieczeństwa. Funkcja ta najczęściej stosowana jest w przypadku zamków i rygli bezpieczeństwa. Dokładny opis przebiegów oraz ich czasów dostępny jest w podręczniku użytkownika wybranego urządzenia.

Opis funkcji START przekaźnika bezpieczeństwa Preventa

Tak więc, znając już wszystkie składowe funkcji START przekaźnika bezpieczeństwa Preventa, możesz dowiedzieć się, co kryje się pod konkretnym numerem.

Wybór funkcji realizowany jest poprzez pozycjoner umieszczony na froncie przekaźnika. Ma on 8 pozycji:

Start manualny jest realizowany razem z automatycznym, gdyż zależy tylko od sposobu podłączenia przewodu. W przypadku trwałego zwarcia wejścia START do stanu wysokiego, uzyskujesz start automatyczny.

Sterując sygnałem poprzez np. przycisk, uzyskujesz start manualny. Jeśli chcesz zabezpieczyć się przed zacięciem się przycisku, możesz wybrać start monitorowany.

Dynamizacja pozwala na testowanie zwarć sygnału, a Start-up test zabezpiecza przed przypadkowym wyzwoleniem urządzenia podczas zasilenia go.

Dla każdego przekaźnika z serii XPS Universal działanie oraz numeracja funkcji Start jest jednakowa, dlatego też powyższa tabela obowiązuje dla wszystkich modułów.

Podsumowując, pod jednym niewielkim pokrętłem kryje się sporo możliwości konfiguracyjnych. Wybierając odpowiednią pozycję, możesz sam/a zdecydować, czy przekaźnik ma realizować dane funkcje diagnostyczno-kontrolne czy też nie. Część z nich może być wymagana dla instalacji, a część zwyczajnie ułatwi Ci kontrolę i diagnostykę urządzenia. W kolejnym odcinku dowiesz się, jak podłącza się kurtynę laserową. Nauczysz się krok po kroku podłączać, skorzystasz ze schematów, a także poznasz budowę gotowego stanowiska i prezentację jego działania.