Warszawa, 5 listopada 2024 r. – Akademia Leona Koźmińskiego oraz firma ASTOR zaprezentowały wyniki raportu TechImpact™ 2024. Wskazuje on, że polskie firmy FMCG inwestujące w cyfryzację i automatyzację lepiej kontrolują zyskowność, mają lepszy zwrot na aktywach operacyjnych (ROOA) oraz nawet o 30% korzystniejszy wskaźnik rotacji zapasów. Mimo to, aż 47% przedsiębiorstw dopiero rozpoczyna automatyzację, a tylko 30% w pełni korzysta z systemów MES do zarządzania produkcją. Ponadto ponad 30% firm nie optymalizuje zużycia energii, a jedynie 3% stosuje algorytmy AI.

Cyfryzacja i robotyzacja w sektorze FMCG

Raport TechImpact™ 2024, oparty na unikalnie dopasowanej do branży metodologii badawczej, zawiera analizę stopnia dojrzałości technologicznej polskich firm produkcyjnych oraz ich wyników finansowych. Przeprowadzono go wśród 102 przedsiębiorstw, pokazując, że zaawansowanie cyfrowe wyraźnie koreluje z poprawą kluczowych wskaźników, takich jak zwrot na aktywach, rotacja zapasów i marża operacyjna. Trzy wyróżnione poziomy dojrzałości technologicznej – podstawowy, średni i zaawansowany – pomagają firmom określić, jak przygotowane są do dalszej cyfryzacji i pełnej transformacji w kierunku Przemysłu 4.0.

Tło i motywacja do przeprowadzenia analizy

W ciągu ostatnich piętnastu lat przeprowadzono liczne analizy dotyczące technologicznego zaawansowania polskiego sektora produkcyjnego, które wskazywały, że jedynie 20–30% firm inwestuje w cyfryzację i robotyzację. Jak komentuje Jarosław Gracel, prezes ASTOR: to sprawia, że polski przemysł nadal pozostaje daleko za najbardziej rozwiniętymi krajami.

Niska aktywność inwestycyjna skłoniła badaczy do pogłębienia analiz i opracowania raportu TechImpact™ 2024, który odpowiada na kluczowe pytania przedsiębiorców. Badanie miało odpowiedzieć na pytania nurtujące polskich przedsiębiorców z sektora FMCG: Jaki jest faktyczny wpływ cyfryzacji i robotyzacji na wyniki finansowe firm? Oraz Czy technologie zwiększają odporność przedsiębiorstw na nieprzewidywalne wydarzenia, takie jak pandemia Covid-19 czy wojna na Ukrainie? Wyniki raportu mają umożliwić firmom lepsze zrozumienie korzyści, jakie mogą osiągnąć dzięki technologii, oraz pomóc w podejmowaniu decyzji o inwestycjach. Wyniki dostarczają firmom praktycznych wskazówek dotyczących rezyliencji i efektywności inwestycji technologicznych.

Unikatowa metodologia i przebieg projektu

W badanie zaangażowano ekspertów z Akademii Leona Koźmińskiego, ASTOR oraz GBI Partners, którzy opracowali model badawczy dopasowany do specyfiki sektora FMCG. Metodologia uwzględniła korelacje między poziomem technologicznym firm a ich wynikami finansowymi, co pozwoliło na dogłębne poznanie wpływu technologii na efektywność operacyjną firm. Projekt trwał dwa lata, a wyzwania związane z tworzeniem od podstaw modelu badawczego oraz poszukiwaniem zależności między wskaźnikami finansowymi zakończyły się sukcesem. Efekty są pozytywnie zaskakujące i wskazują, że inwestycje w technologię mają realny i długotrwały wpływ na kondycję finansową firm.

Od lewej: dr Katarzyna Nosalska, Koźmiński oraz MC; prof. dr hab. Grzegorz Mazurek, ALK; Jarosław Gracel, ASTOR 

Kluczowe wnioski z raportu TechImpact™ 2024

Analiza wpływu technologii na wyniki finansowe polskich producentów w sektorze FMCG wskazuje, że automatyzacja i cyfryzacja mają kluczowe znaczenie dla wzrostu przychodów i efektywności operacyjnej firm. Organizacje mocno inwestujące w technologie, zwłaszcza w cyfryzację procesów i ich optymalizację za pomocą narzędzi cyfrowych, osiągają wyższe przychody netto ze sprzedaży w porównaniu z firmami pozostającymi technologicznie w tyle. Wyniki raportu pokazują również, że przedsiębiorstwa o wyższym poziomie zaawansowania technologicznego notują większy zwrot na aktywach operacyjnych (ROOA), co dowodzi, że cyfryzacja i automatyzacja są kluczowe dla poprawy wyników finansowych.

Firmy inwestujące w nowoczesne technologie wykazują znacznie lepsze wskaźniki obrotu zapasów, co oznacza, że skuteczniej zarządzają kapitałem, unikając nadmiernych kosztów i płatności odsetek, co umożliwia większe reinwestycje. Organizacje z grupy 20% technologicznie zaawansowanych producentów lepiej kontrolują koszty operacyjne i potrafią dynamicznie dostosowywać się do zmiennych warunków rynkowych, wykazując odporność na kryzysy, takie jak pandemia czy wojna.

Prof. Robert Rządca z Akademii Leona Koźmińskiego dodaje, że – według raportu – wdrażanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych to obecnie jeden z najlepszych sposobów budowania przewagi konkurencyjnej, szczególnie gdy jest powiązane z inwestycjami w rozwój kompetencji pracowników.

Automatyzacja i cyfryzacja w branży FMCG – stan obecny

Raport „TechImpact™ 2024” ujawnia, że blisko połowa (47%) przedsiębiorstw w Polsce dopiero rozpoczyna automatyzację procesów intralogistycznych i opiera je głównie na pracy ludzkiej, bez wsparcia systemów transportu automatycznego czy robotów mobilnych. Tylko 30% firm w pełni wykorzystuje możliwości systemów MES (Manufacturing Execution System) do zarządzania produkcją, które są powszechne w rozwiniętych gospodarkach.

Ponadto, mimo rosnących kosztów energii, ponad 30% firm nie korzysta z narzędzi cyfrowych do optymalizacji efektywności energetycznej, co ma znaczenie dla zrównoważonego rozwoju i inicjatyw ESG. Niewiele firm (3%) zaawansowanie stosuje algorytmy sztucznej inteligencji (AI) do optymalizacji produkcji, a aż 93% nie posiada wiedzy o możliwościach cyfrowych bliźniaków.

Panel dyskusyjny: „Wyzwania i przyszłość branży spożywczej w Polsce. Technologie, kompetencje, innowacje”

Podczas wydarzenia odbył się panel dyskusyjny, którego uczestnicy poruszyli najważniejsze aspekty transformacji technologicznej w przemyśle. Padły odpowiedzi na pytania:

• Jakie innowacje technologiczne mają największy wpływ na wyniki finansowe firm?
• W jaki sposób technologie mogą wspierać odpowiedzialność środowiskową i społeczną?
• Jak transformacja cyfrowa i rozwój kompetencji pracowników wpływają na efektywność i przychody firm FMCG?

Od lewej: Renata Poreda, ASTOR; dr Agata Wańcio, MRiT; dr Katarzyna Nosalska, Koźmiński oraz MC; Jarosław Gracel, ASTOR  

W rozmowie dr Katarzyna Nosalska, wykładowca w Akademii Leona Koźmińskiego, dyrektor Centrum Rozwoju Kompetencji Cyfrowych w Ministerstwie Cyfryzacji podkreśliła: „Cyfryzacja się opłaca, ale kluczem do osiągnięcia realnych korzyści są ludzie i ich kompetencje”. Zaznaczyła, że udana transformacja wymaga dobrze wyszkolonych zespołów, których kompetencje stanowią fundament skutecznego wdrażania cyfryzacji.

Dr Agata Wańcio, Zastępca Dyrektora Innowacji i Polityki Przemysłowej w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, rekomenduje pragmatyczne podejście: „Jeśli firma jeszcze nie inwestuje w robotyzację, powinna zacząć od przeszkolenia jednego inżyniera z zakresu programowania robotów, a następnie zainwestować w pierwszego robota”. Podkreśla, że zarząd, jako ambasador zmian, może kluczowo wpływać na motywację pracowników.

Jarosław Gracel, prezes ASTOR, zauważył, że prawdziwy efekt transformacji przemysłu do wersji 3.0 lub 4.0 uzyskamy dopiero w momencie, gdy przekonamy do tego przedsiębiorców, którzy myślą pragmatycznie, czyli krótkoterminową korzyścią biznesową. Jest to więcej niż 50% producentów z tej branży. To badanie pokazuje realny możliwy wpływ technologii z zakresu automatyzacji i cyfryzacji oraz rozwoju kompetencji na konkretne wskaźniki finansowe, np. zysk operacyjny, zwrot na aktywach obrotowych czy szybkość rotacji zapasów. Wynika z niego dość mocny wniosek, że ten, kto nie inwestuje w technologie, z dużym prawdopodobieństwem hamuje rozwój swojej firmy. Pokazuje to, że technologie mają głęboki sens i wspierają rozwój ludzi i firm. Zawsze o tym mówimy, ale teraz mamy to w danych statystycznych.

O raporcie TechImpact™ 2024

Raport TechImpact™ 2024 dostarcza polskim przedsiębiorstwom nie tylko informacji o efektywności cyfryzacji i automatyzacji, ale także wskazówek, jak osiągać wymierne korzyści biznesowe z inwestycji technologicznych. Jest dostępny publicznie, a jego autorzy oferują wsparcie firmom na drodze cyfrowej transformacji. Dwuletnie badanie, ukazujące zależności między poziomem zaawansowania technologicznego a wynikami finansowymi, podkreśla potrzebę strategicznych inwestycji w technologie i rozwój kompetencji, które są kluczowe dla wzrostu konkurencyjności polskich firm na rynku krajowym i międzynarodowym.

Raport jest dostępny na stronie: www.astor.com.pl/techimpact