Lider 4.0 – kim jest i co go charakteryzuje?

1. Przywództwo zamiast zarządzania

Pojęcie „lidera” oraz „managera” bywa często używane wymiennie. Tymczasem obie funkcje fundamentalnie się od siebie różnią. O ile zadaniem managera jest szeroko pojęte zarządzanie i koncentracja na bieżących sprawach firmy, o tyle lider jest zobowiązany do przewodzenia zespołowi i kreowaniu wizji przyszłości.

Rolą lidera jest kreowanie zmian i wskazywanie kierunku, w którym powinna podążać nasza przemysłowa działalność. To właśnie on inspiruje inżynierów, tworzy kulturę organizacyjną i buduje emocjonalne relacje, których efektem jest znacznie bardziej efektywna praca przedsiębiorstwa. Jego aktywność wpływa także na poziom innowacyjności firmy – im większą inspirację w liderze widzi inżynier i im pokaźniejsze są jego możliwości oraz swoboda działania, tym większa szansa na wykreowanie rewolucyjnych rozwiązań.

Kluczowe znaczenie ma w tym obszarze zatem osobowość lidera 4.0. Jak zaznacza dr hab. Robert Kozielski, Chartered Marketer w The Chartered Institute of Marketing:.

Jak pokazują doświadczenia to wcale nie jest tak, że technokrata jest lepszy niż wrażliwa osobowość, a bezwzględny egzekutor gorszy niż rozwijający opiekun. Na to nakłada się jeszcze obecnie perspektywa technologii, która wywołuje zmiany na rynku pracy, modyfikuje formuły prowadzenia biznesu, intensyfikuje tworzenie nowych modeli biznesowych.

2. Innowacyjne myślenie

Wspomniana wyżej, transparentna, wspierająca innowacyjność kultura organizacyjna to jeden z kluczowych czynników wpływających na zdolność konkurowania firmy we współczesnym środowisku. Zdolność szybkiego reagowania na zmieniające się rynkowe trendy może bowiem decydować o pozyskaniu, utrzymaniu bądź utraceniu klienta, szczególnie w branży B2B.

Lider przemysłu czwartej generacji musi być zatem łącznikiem pomiędzy technologią, maszyną a ludźmi. Jego wiedza, umiejętności organizacyjne i cechy przywódcze pozwalają integrować te, pozornie zupełnie odległe, środowiska, wpływając na efektywność funkcjonowania organizacji.

Internet rzeczy objawia się bowiem nie tylko w naszych domach czy fabrykach. Połączenie różnych elementów łańcucha wartości wewnątrz organizacji i zadbanie o ich synergię to także przykład zastosowania Internet of Things, tym razem w aspekcie liderskim i biznesowym.

3. Odpowiedzialność i „dowożenie” wyniku

Jak przyznaje dr hab. Robert Kozielski:

Doświadczenia dziesiątek rynków, setek lat czy tysięcy firm pokazują jak nie jest łatwo zdefiniować (bez względu na czas) cechy, zadania, znaczenie lidera w organizacji. To co jest jednak bezsprzeczne, to fakt jego kluczowej roli. Kryterium oceny muszą natomiast być, czy chcemy tego czy nie, wyniki organizacji, choć oczywiście rozpatrywane w długim okresie.

W cyfrowej rzeczywistości wynik i efekt działań lidera i jego otoczenia nie traci zatem na znaczeniu. Co więcej, biorąc pod uwagę większe możliwości pomiaru i bogactwo wskaźników, rezultaty aktywności managerskich są szczególnie istotne i podlegają ciągłej weryfikacji.  Ma to duże znaczenie zwłaszcza w działalności przemysłowej, w której konkurencja i zdolność podmiotów do oferowania coraz bardziej innowacyjnych rozwiązań jest większa niż w jakimkolwiek innym obszarze biznesu.

4. Wielowymiarowość

Chcąc w krótki sposób wskazać na cechy lidera 4.0, poza powyższymi wskazać trzeba dwie kluczowe. Po pierwsze autentyczność mimo presji ludzi, środowiska, otoczenia na odgrywanie różnych ról. A po drugie wielowymiarowość, rozumiana jako tygiel umiejętności, cech, zachowań, postaw. Nie chodzi tutaj o „wszystkie” umiejętności, cechy itp. Ale ich zróżnicowanie.

Przykłady Jobs’a, Branson’a, Zuckerberg’a, a w Polsce Lachowskiego, Furmana, Stryczka potwierdzają znaczenie tych dwóch cech. Są to ludzie, którzy mają pewnie tyle samo zwolenników co osób, które ich nie tolerują, Potrafią być ujmujący w relacji, ale i boleśnie bezpośredni, wizja często staje się obsesją szczegółu, a rozwój dla wielu może wydawać się być „lotem Ikara”.

Lider czwartej generacji – kreator, przywódca i inspiracja w jednym

„Czwarta generacja” przywództwa w dużym stopniu koresponduje z czwartą generacją przemysłu i biznesu w ogóle. Nowy rodzaj przywództwa zakłada bowiem zdolność niezwykle szybkiego reagowania na zmiany i wspierania innowacji zachodzących wewnątrz przedsiębiorstwa. Rozwój technologii i ciągły wzrost biznesowej konkurencji wymaga także od lidera wskazywania jasnej i aspiracyjnej wizji przyszłości i kierunku, w jakim powinna podążać organizacja.

Lider 4.0 powinien stanowić inspirację dla każdego inżyniera, nie tworząc jednocześnie zbędnego dystansu między swoją pozycją a otaczającym go zespołem. Powinien być elastyczny i wspierać kreatywność, a drugiej strony, konsekwentnie podążać wskazaną uprzednio drogą. Reagować na zmiany, dbając jednocześnie o balans między reaktywnością a proaktywnością swoich działań.

Lider „czwartej generacji” to zatem postać wielowymiarowa, pełna wielu pozornych sprzeczności. Ich umiejętne pogodzenie i znalezienie „złotego środka” pozwoli jednak wynieść działalność organizacji na wyższy poziom. Zapewniając jednocześnie zdolność do kreowania innowacyjnych rozwiązań, jak i, tak niezbędną dziś, umiejętność reagowania na wszelkie rynkowe zmiany.